Wanneer ga jij het debat aan?

Een debat is interessant wanneer een organisatie op zoek is naar een methode om in korte tijd inzicht te krijgen in de argumenten voor en tegen een actueel of relevant vraagstuk. Enkele voorbeelden waarbij je het debat als werkvorm kunt inzetten. Ten eerste een debat tijdens een klantendag. Jouw organisatie nodigt haar meest gewaardeerde klanten uit en laat ze met elkaar in debat gaan over jullie product of dienstverlening. Je stelt je hiermee kwetsbaar op. Je geeft aan dat je de inbreng van de klant waardeert. En passant krijg je uiterst waardevolle informatie! Uiteraard kleed je zo’n  debat ‘luchtig’ in; het moet leuk en ook leerzaam zijn voor je gasten. Ten tweede: een debat over de nieuwe strategie en de resultaten: De directie presenteert de nieuwe strategie of de kwartaalresultaten aan het management of de medewerkers. Een geschikte gelegenheid om de aanwezigen mee te laten denken over de invulling van de strategie of de (verdere) verbetering van de resultaten. Stel belangrijke nog te nemen beslissingen ter discussie tijdens een scherp debat. De medewerkers zullen het waarderen en je creëert er draagvlak mee. En ten derde een brainstormsessie: Aan het beginpunt van een nieuwe fase voor de organisatie wil je denkkracht mobiliseren. Debatteer over mogelijke strategische keuzes en vergaar hiermee de belangrijke afwegingen en argumenten.

Een goed debat

Uit meningsverschillen ontspringt de waarheid, dat is het onderliggende principe van het ‘debatconcept’. Tijdens de voorbereiding van een debat beslis je wat de interessante en relevante vraagstukken zijn waarover de aanwezigen tijdens de bijeenkomst van mening verschillen. In de praktijk zijn dit meestal maximaal drie debatstellingen. Denk hierbij aan een thema dat op dit moment actueel is in de branche waar je werkt of een vraagstuk dat binnen je organisatie leeft. Zodra duidelijk is waarover het debat dient te gaan, sta je voor een belangrijke keuze: Wil je dat de deelnemers aan het debat debatteren op basis van hun eigen mening. Of leg je de deelnemers een standpunt op: voorstander dan wel tegenstander? Voor een scherp en goed debat gaat hier de voorkeur naar uit.

Naar de perfecte stelling

Het centrale thema van een debat dient te worden teruggebracht tot een aantal stellingen en reservestellingen; de kapstok van en voorwaarde voor een goed debat. De stellingen moeten ‘debatable‘ zijn, aantrekkelijk en technisch in overeenstemming met de gekozen debatvorm, zodat de inhoud optimaal tot zijn recht komt. Tien criteria voor een goede stelling zijn:

1. 1. De stelling moet controversieel zijn binnen de groep die erover debatteert.
   2. Het moet meteen duidelijk zijn waar de stelling over gaat.
   3. De stelling moet absoluut geformuleerd zijn.
   4. Een goede stelling moet prikkelen, pijn doen en geen nuance bevatten.
   5. De stelling bestaat uit maximaal vijftien woorden.
   6. De formulering van een stelling is altijd positief.
   7. De stelling mag geen argumenten bevatten.
   8. De stelling mag niet innerlijk tegenstrijdig zijn.
   9. Ondubbelzinnig formulering.
   10. De stelling mag geen ‘truism’ bevatten als twistpunt; met andere woorden: je moet voor of tegen kunnen zijn. “Armoede moet de wereld uit” valt niet te bespreken.

Met deze tien gouden regels maak jij ook de beste stelling voor jouw debat.

 Voordelen van debatteren

Een debat over één stelling duurt ongeveer een half uur. In dat korte tijdsbestek krijg je alle argumenten voor en tegen een interessante stelling op een presenteerblaadje. De opbrengst van een debat op een rij:

1. 1. Alle aanwezige denkkracht wordt maximaal en gericht ingezet om helderheid te krijgen over een interessant vraagstuk.
   2. De opbrengst hiervan, zeker als je een inhoudelijk verslag maakt van het debat, is voor iedereen waardevol.
   3. De meerwaarde zit ook in het feit dat de deelnemers aan het debat een bepaald vraagstuk een keer van een andere invalshoek bekeken hebben. Het werkt verhelderend om je als voorstander van een beleidsstandpunt eens een keer in te leven in de tegenargumenten. Vaak levert dit een nieuw en genuanceerder inzicht op.
   4. Het debat levert ook draagvlak op. Deelnemers ondervinden aan den lijve dat er voor beide kanten van een vraagstuk goede argumenten zijn aan te voeren. Omdat zij ook nadrukkelijk de mogelijkheid hebben gekregen om deze aan te voeren, ontstaat meer begrip en draagvlak voor de uiteindelijke beslissing.
   5. Tot slot; debatteren is leuk! Debatbijeenkomsten kenmerken zich door een positieve sfeer. Het is spannend om mee te doen en leuk om elkaar uit te dagen om goed te argumenteren. Door het vaak gebruikte competitieve element ontstaat een positieve strijd. Deze eindigt met het uitreiken van prijzen aan diegenen die inhoudelijk de meest waardevolle bijdrage hebben geleverd en diegenen die het meest overtuigend hebben gesproken.

Met de resultaten van een debat kun je als communicatieprofessional het communicatiebeleid aanpassen. Als uit de uitkomst blijkt dat er dringend behoefte is aan meer interne communicatie binnen je organisatie, kan dit een extra zetje in die richting zijn. Bij een debat waar de gehele organisatie bij betrokken is, is het aan te bevelen om notulen te laten maken van het debat. Achteraf kan het verslag dienen voor een rapport of te ontwikkelen beleid.Hoe plaats je de debaters in een ruimte?