Serie winnende debattips: Omgaan met zenuwen
Leren omgaan met zenuwen gaat je helpen om overtuigender te debatteren. Maar denk niet dat je er volledig vanaf komt. Zenuwen en spanning horen nu eenmaal bij publiek spreken.
Grootste angst
De meeste Nederlanders presenteren liever niet in het openbaar; spreken voor groepen staat al jarenlang in de top tien van grootste angsten. Je vraagt je misschien af of je kunt leren spreken zonder die vervelende zenuwen. Nou, we hebben goed nieuws en we hebben slecht nieuws. Het slechte nieuws is dat spanning bij het optreden in het openbaar hoort. Zelfs doorgewinterde sprekers, zangers en acteurs voelen zich elke keer dat ze het podium betreden zenuwachtig. Het goede nieuws is: het went op den duur en het is te beheersen. De handvatten die we in dit stuk aanreiken, geven hierbij steun. Zolang je rustig blijft spreken en nadenken, en niet bang bent om na een belangrijke zin een stilte te laten vallen en na te denken, vallen je zenuwen het publiek niet op.
Trillende benen
Het helpt als je begrijpt waarom je last hebt van zenuwen. Ten eerste zullen veel mensen de angst of druk voelen om goed te presteren. Als je voor het managing team, de partners of je collega’s staat, wil je geen modderfiguur slaan. Deze drang resulteert in spanning en dus zenuwen. Bij de een levert dat trillende benen op, bij een ander trilt de stem en weer een ander gaat blozen of zweten. Dat hoort erbij. Besef echter dat niemand wil dat je fouten maakt tijdens de presentatie. Ook de toehoorders hopen dat je het er goed vanaf brengt en hebben vaak al sympathie met de spreker. Jij staat immers voor de groep, terwijl zij veilig op hun stoel zitten.
Concrete overtuigtips in je mailbox?
Meld je dan aan voor de vijf gratis overtuigtips van het Nederlands Debat Instituut. Daarmee kun je direct aan de slag om je eigen overtuigingskracht te vergroten.
Feedback
Ten tweede heeft spreekangst te maken met de onwennige situatie. Ga maar na: in bijna elke situatie waarin je spreekt, zijn mensen aanwezig. Of het nou overleggen, vergaderingen, discussies of telefoongesprekken betreft. De verbindende factor in al deze settingen is dat er sprake is van feedback. Als je aan de telefoon een halve minuut stil bent, zal je gesprekspartner vragen ‘of je er nog wel bent’. En ook in een gesprek met een klant waarbij je alleen maar kijkt zonder af en toe te knikken of verbaal in te stemmen, zal je gesprekspartner verwonderd kijken. Bij presentaties, toespraken en toespraken is dit anders: jij spreekt en de zaal kijkt je aan. Sterker nog, je wordt aangestaard. Dit maakt dat de situatie ongemakkelijk is en dat je last krijgt van zenuwen. Wat we hierop kunnen zeggen is: wees blij dat je door de groep wordt aangestaard. Als je continu feedback zou krijgen tijdens je presentatie, zou dat het spreken niet makkelijker maken en het zou tot nog meer verwarring leiden.
Durven
Weet in elk geval dat iedereen die op het podium staat te maken heeft met gezonde spanning. Echte spreekangst wordt het pas als het je belet om te spreken. Gelukkig geldt dit maar voor heel weinig mensen. Zenuwen horen erbij: ze zorgen ervoor dat je de juiste focus hebt. Laat dit je er dus niet van weerhouden om vooral wél die presentatie te geven. In het begin heb je daar een beetje lef voor nodig, maar gaandeweg went het. Of zoals de Deense filosoof Søren Kierkegaard zegt: ‘Durven is je evenwicht verliezen, maar niet durven is uiteindelijk jezelf verliezen.’
Omgaan met zenuwen
Zenuwen kun je nooit volledig uit de weg gaan. Maar beter omgaan met zenuwen kun je wel leren. Wij zijn dé autoriteit als het op debat en overtuigen aankomt. Naast trainingen, gespreksleiding en mediaoptredens, bieden de experts van het debatinstituut ook analyses en handige tips waar iedereen die weleens discussies voert wat aan heeft. Dit artikel is onderdeel van de serie Winnende Debattips en is gebaseerd op het boek ‘Debatteren om te winnen’ van o.a. directeur Roderik van Grieken.
