Overtuigen

Herkennen en gebruiken van stijlfiguren (Obama speech over Mandela)

Obama stijlfiguren herkennen en gebruiken

Herkennen en gebruiken van stijlfiguren (Obama speech over Mandela)

De speech van Barack Obama tijdens de Nelson Mandela Memorial bereikte niet alleen het stadion, niet alleen de Zuid-Afrikanen, maar de hele wereld. Zonder tekort te willen doen aan Obama’s waardevolle boodschap, zoomen we hier specifiek in op de vorm van de speech. In de gelegenheidstoespraak zijn namelijk op microniveau vele stijlfiguren te vinden. Wanneer je deze stijlfiguren uit de Obama speech weet te herkennen (zoals de drieslag hierboven – in de eerste zin), kun je leren om ze zelf te gebruiken.

Zelf stijlfiguren gebruiken in een presentatie?

Wil jij tijdens een presentatie je publiek meenemen in jouw verhaal? Stijlfiguren kunnen ervoor zorgen dat een verhaal blijft beklijven. Schrijf je in voor onze 5 gratis overtuigtips en ontvang onder andere een video die gaat over hoe je een goed verhaal neerzet.

De keuze van jouw woorden in een speech

Voor jouw overtuigingskracht maakt het niet alleen uit wat je zegt (logos), maar ook wie het zegt (ethos) en tot slot hoe je het zegt (pathos). Inhoud en vorm zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In deze blog hebben we het over die ‘pathos’, de stijl, jouw keuze van woorden om de inhoud over te brengen. Het is daar waar de poëzie, de schoonheid en het ritme van de speech hun oorsprong hebben. Nadenken over deze vorm van een speech betekent kiezen om bepaalde accenten wel of niet te leggen, scherpere of verzachtende, positieve of negatieve kwalificaties wel of juist niet te gebruiken. Kortom, door handig gebruik te maken van stijl kan dezelfde inhoud pakkender en duidelijker verwoord worden.

Spelen met stijlfiguren

Spelen met stijl doen sprekers door stijlfiguren toe te passen. Het is een goede oefening in overtuigingskracht om te kijken of je de stijlfiguren van Obama in zijn rede tijdens de Nelson Mandela Memorial kunt herkennen. Bekijk en beluister de speech eerst en zie dan hieronder een selectie van quotes met hun stijlfiguren. Zo ontdek je hoe je die magische cadans zelf te pakken kunt krijgen.

Herkennen en gebruiken van Obama’s stijlfiguren

‘The questions we face today – how to promote equality and justice; how to uphold freedom and human rights; how to end conflict and secretarian wars – these things do not have easy answers.’

  • Drieslag: Obama geeft drie voorbeelden van dilemma’s en zet die achter elkaar. Werken in een drieslag zorgt ervoor dat uw publiek de boodschap beter onthoudt, ‘al het goede komt in drieën’.
  • Tautologie: hij zet die dilemma’s ook poëtisch in tweeën bij elkaar (equality and justice, freedom and human rights, conflict and secretarian wars). De woorden betekenen dan wel niet precies hetzelfde (dus niet helemaal een tautologie), maar ze zijn wel nauw aan elkaar verwant. Door ze gebroederlijk naast elkaar te zetten, maken ze extra indruk.
  • Litotes:  Je kunt als spreker iets sterk benadrukken door juist het tegenovergestelde te ontkennen. In plaats van te zeggen dat deze vragen gecompliceerd zijn, zegt Obama ‘these things do not have easy answers’.

Van een anafoor tot een prolepsis, Obama excelleert in het gebruiken van stijlfiguren

‘Like Gandhi, he would lead a resistance movement – a movement that at its start had little prospect for success. Like Dr. King, hoe would give potent voice to the claims for the oppressed and the moral necessity of racial justice. […] He would – like Abram Lincoln – hold his country together when it threatened to break apart. And like America’s Founding Fathers, he would erect a constitutional order to preserve freedom for future generations.’

  • Anafoor: Bij een anafoor beginnen meerdere zinnen achter elkaar met dezelfde woorden. Dit zien we vaak bij plechtige en belangrijke toespraken. (Like Gandhi, he would…  like Dr.King, he would… he would – like Abram Lincoln…. and like American’s Founding Fathers, he would). De zinnen krijgen erdoor een mooie cadans.
  • Prolepsis: Tegelijkertijd is die anafoor een ‘prolepsis’. Bij een prolepsis wordt een woord of woordgroep voor in de zin geplaatst waardoor juist hier de nadruk op valt. Het is hierdoor dat die vergelijking met de andere groten der aarden opvalt.

 

Herken jij de volgende stijlfiguren?

‘South Africa shows we can change, that we can choose a world defined not by our differences, but by our common hopes. We can choose a world defined not by conflict, but by peace and justice and opportunity.’

  • Antithese: Bij een antithese worden tegengestelde zaken gecombineerd zodat ze meer opvallen: ‘differences’ versus ‘common hopes’ en ‘conflict’ versus ‘peace and justice and opportunity’.
  • Drieslag: ‘peace, justice and opportunity’.

‘I’m not a saint, unless you think of a saint as a sinner who keeps on trying.’

  • Paradox: twee schijnbaar tegengestelde begrippen worden hier gecombineerd (‘saint’ versus ‘sinner’). Een tegenstelling die niet lijkt te kloppen, maar na enig nadenken toch goed geformuleerd blijkt te zijn. Het veroorzaakt een glimlach op de gezichten van uw publiek.

‘For around the World today, we still see children suffering from hunger and disease. We still see run-down schools. We still see young people without prospects for the future. Around the world today, men and women are imprisoned for their political beliefs, and are still persecuted for what they look like, and how they worship, and who they love. That is happening today.’

  • Anafoor: trapsgewijs verwerkt Obama meerdere anaforen in dit stuk. Niet alleen op hoofdniveau ‘around the World today’ als begin, in het midden en in het slot ‘happening today’; maar ook binnen deze delen door steeds ‘we still see’ te beklemtonen.
  • Drieslag: ‘what they look like, and how they worship, and who they love.’

 

Bekijk andere analyses van Obama’s speeches

Meer lezen over de overtuigingskracht van Obama? Voor een analyse van de waarde van zijn speeches, zie deze analyse van Roderik van Grieken.

Gerelateerde berichten